تمیز کردن برد های الکترونیکی

برد های الکترونیکی به ویژه آنهایی که در وسایل پرکاربرد مثل تلفن همراه ، لپ تاپ ، ، دستگاه های صنعتی ، تلوزیون و تمام لوازم خانگی و… استفاده میشوند ، همواره در معرض آلودگی های مختلف و گرد غبار هستند .

بعضی از این مدارات به دلیل اینکه در زندگی روزمره زیاد با آنها سر و کار داریم بیشتر در معرض این کثیفی ها و حتی در بعضی موارد مثل لپ تاپ ها و موبایل و… در معرض آلودگی یا آسیب دیدن توسط مایعات هستند .

در ادامه این مقاله قصد داریم تا این چالش پیش روی برد های الکترونیکی را بررسی کنیم و روش های تمیز کردن برد های الکترونیکی را بررسی کنیم .

1. برد های الکترونیکی چگونه کثیف میشوند؟

در ابتدای امر باید ببینیم اصلا برد های الکترونیکی چطور کثیف میشوند و اصل و ریشه این موضوع را دریابیم تا بتوانیم بهتر این موضوع را حل کنیم.

در طراحی برد های الکترونیکی معمولا از پورت ها و کاکتور های مختلفی استفاده میشود و همین باعث نفوذ گرد و غبار و آلوده کردن برد های الکترونیکی میشوند ، همچنین فن ها و محفظه های خالی بزرگ میتواند این امر را دو چندان کند.

به طور کلی کثیفی برد های الکترونیکی به سه عامل اصلی بستگی دارند که در ادامه به هر کدام میپردازیم.

1.1 آلودگی ها و کثیفی های حاصل از تولید

در فرآیند تولید برد های الکترونیکی با کثیفی های متعددی رو به رو هستیم ، از جمله لکه های چربی و روغن فلاکس های لحیم کاری.

از فلاکس برای لحیم کاری بهتر برد های الکترونیکی استفاده میشود.

این روغن باید ترکیباتی داشته باشد که به رسانایی روغن کمک کند و هنگام لحیم به مانعی برای اتصال فلزات تبدیل نشود.

روغن لحیم از موادی به نام کالیفون یا کلوفون ساخته شده که نوعی حلال بوده که مواد زائد و اکسیژن را در خود حل کرده و بعد از سرد شدن محل لحیم‌کاری، بی‌اثر می‌شود و در جای خود به حالت جامد تبدیل میشوند.

خشک شدن روغن فلاکس های لحیم کاری یکی از شایع ترین آلودگی هایی است که میتوانیم در تمیز کردن برد های الکترونیکی با آنها مواجه شویم.

1.2 تاثیر محیط کاری برد های الکترونیکی

محیط کاری یک برد الکترونیکی تاثیر مستقیمی بر طول عمر آن مدار دارد.

برد های الکترونیکی در محیط های مختلف با توجه با کاربرد آن برد به کار گرفته میشوند ، به طور مثال یک برد الکترونیکی که در محیط های صنعتی استفاده میشود به مراتب بیشتر از برد های الکترونیکی لوازم خانگی آلوده به گرد و غبار میشوند.

همچنین برد های الکترونیکی که در محیط های مرطوب و شرجی قرار دارند طول عمر کمتری نسبت به دیگر برد های الکترونیکی دارند و این کاهش عمر به خاطر اکسید شدن سطوح مسی است.

1.3 استفاده نادرست از برد های الکترونیکی

استفاده صحیح از برد های الکترونیکی هم تاثیر زیادی در کثیف شدن و نشدن برد های الکترونیکی دارد.

بعضی مدارات با توجه به محیط کاری نیاز دارند تا کامل در برابر گرد و غبار مقاوم باشند پس باید برای آنها محفظه مناسبی انتخاب شود ولی دیده میشود که افراد برای کاهش هزینه ها از این عمل ، چشم پوشی کرده و مدارات الکترونیکی را بدون محفظه و قاب مناسب در شرایط مختلف به کار میبردند.

---

2. چرا برد های الکترونیکی را تمیز کنیم؟

از آنجایی که برد های الکترونیکی همیشه پس از فرآیند تولید شستشو داده نمیشوند ، ضروری است تا بدانید چرا تمیز کردن برد های الکترونیکی کار مهمی است؟

2.1 بهبود ظاهر و زیبایی برد ها

همیشه و همه جا تمیز کاری باعث افزایش زیبایی میشود ، این قائده در برد های الکترونیکی هم صدق میکند ، چون برد های الکترونیکی از قطعات متعدد تشکیل شده اند و عمدتا هم با چاپ ها و پوشش های مختلف پوشیده شده اند ، وقتی که تمیز میشوند ، زیبایی چشم نوازی به خود میگیرند .

2.2 بالابردن قابلیت اطمینان برد های الکترونیکی

چون هدف  تمیز کردن برد های الکترونیکی از بین بردن گرد و غبارها ، فلاکس های لحییم کاری و…. است ، این کار باعث میشود تا مدارات الکترونیکی در مقابل آسیب های محیطی کمتر آسیب پذیر باشند و همچنین در فرآیند تمیز کردن برد های الکترونیکی اگر مشکلاتی مثل لحیم سردی و یا قطع شدن ترک های PCB و یا آسیب دیدن قطعات وجود داشته باشد کاملا قابل تشخیص است و میتوان آن ها را رفع کرد و همین باعث بالا رفتن درصد عملکرد صحیح برد میشود.

2.3 جلوگیری از خوردگی اجزا 

روغن فلاکس و لحیم کاری رطوبت را جذب خود میکند و اگر فلاکس لحیم کاری بر روی PCB باقی مانده باشد و رطوبت را به خود جذب کند باعث میشود تا سطوح مسی PCB دچار خوردگی و اکسیداسیون شوند پس بهتر است همیشه برد های الکترونیکی را تمیز کنید.

2.4 بالابردن عمر

اگر فرآیند تمیز کردن برد های الکترونیکی را همیشه انجام دهید باعث میشود تا عمر مفید این برد ها افزایش پیدا کند و نیاز به تعمیر یا تعویض نداشته باشید .

2.5 جلوگیری از اکسیداسیون و ایجاد اتصال کوتاه

همانطور که گفته شد باقی مانده روغن لحیم و فلاکس با جذب رطوبت به خود باعث اکسید شدن برد های الکترونیکی میشود و همیشه این اکسید شدن باعث قطعی ترک ها نمیشود ، در بعضی موارد این اکسید ها به خاطر عبور جریان های مختلف از ترک های روی PCB مخصوصا ترک های حامل جریان AC به خاطر ایجاد میدان های مغناطیسی در نزدیکی این ترک ها ، جذب آنها میشوند و عامل خطرات جدی مثل اتصال کوتاه ترک ها به یکدیگر میشوند. پس بهتر است حتما بعد از تولید این فلاکس های لحیم کاری از روی PCB تمیز شوند.

---

3. انواع آلاینده ها

شناخت آلاینده های مختلف برد های الکترونیکی به شما کمک میکند تا مناسب ترین و موثر ترین روش را برای جلوگیری از عوارض کثیفی برد را به کار ببرید.

آلاینده ها به دو دسته اصلی : آلاینده های خشک/آلاینده های رطوبتی تقسیم میشوند .

آلاینده ها	انواع
گرد و غبار ، خاک ، براده های فلزات و…	آلاینده های خشک
لجن ، آب ، روغن ، فلاکس	آلاینده های مرطوب

4. مواد و ابزار هایی برای تمیز کردن برد های الکترونیکی

برای تمیز کردن برد های الکترونیکی نیاز دارید به ابزار ها و تمیز کننده های مختلفی که در بعضی موارد باید با توجه به نوع کثیفی از ابزار و تمیز کننده خاصی برای تمیز کردن برد های الکترونیکی بهره بگیرید.

4.1 جوش شیرین

جوش شیرین یا به اصطلاح شیمیایی بی کربنات سدیم یکی از موادی است که میتوان برای تمیز کردن برد های الکترونیکی از آنها استفاده کرد . این ماده خاصیت تمیز کنندگی خوبی دارد و میتواند تا حدی کثیفی ها را از بین ببرد .

توجه داشته باشید که استفاده مکرر از بی کربنات سدیم یا جوش شیرین بر روی مداراتی که چاپ سبز از نوع فتوایمیج دارند احتمال آسیب زدن به چاپ سبز را بالا میبرد .

اگر میخواهید بدانید چاپ سبز چیست بر روی این لینک کلیک کنید.

نحوه استفاده از جوش شیرین برای تمیز کردن برد های الکترونیکی :

برای استفاده از جوش شیرین باید آن را با آب مخلوط کنید .

ابتدا تمام قطعات و کانکتور هایی که احتمال دارد با برخورد آب خراب شوند را جدا کنید مثل : LCD ، بازر ، سگمنت ، USB و…

سپس به ازای یک پیمانه آب ، ½ پیمانه جوش شیرین به آب اضافه کنید تا محلول مقداری غلیظ شود ، سپس به کمک یک مسواک یا برس این محلول را بر روی تمام سطح برد الکترونیکی بکشید .

سپس بگذارید به مدت 20 تا 30 دقیقه محلول کمی خشک شود ، سپس به کمک آب مقطر تمام برد را دوباره شستشو دهید.

---

4.2 الکل ایزوپروپیل

الکل ایزوپروپیل با فرمول شیمیایی C₃H₈O یک محلول بسیار خوب برای تمیز کردن برد های الکترونیکی است .

این الکل بی رنگ بوده و اشتعال زا نیز هست .

در درصد های مختلف در بازار وجود دارد . اگر از الکل ایزوپروپیل های بالای خلوص 90 درصد استفاده میکنید ، حتما از دست کش نیز استفاده کنید چون به مرور باعث آسیب رسیدن به پوست میشود.

این الکل سریعا تبخیر شده و علاوه بر تمیز کردن برد های الکترونیکی مصارف مختلفی مثل ضدعفونی کردن و کاربرد های پزشکی نیز دارد.

نحوه استفاده از الکل ایزوپروپیل برای تمیز کردن برد های الکترونیکی :

مقداری الکل ایزوپروپیل را بر روی برد الکترونیکی اسپری کنید سپس به کمک یک مسواک یا فرچه تمام سطح برد را مخصوصا محل کثیفی ها را فرچه بکشید تا کثیفی ها از بین برود .

بهتر است این کار را سریع انجام دهید ، چون الکل ایزوپروپیل سریع تبخیر میشود.

---

4.3 تینر

تینر فوری یا تینر نیتروسلولزی یا تینر نقاشی یک حلال بسیار قوی است که از آن برای تمیز کردن برد های الکترونیکی نیز استفاده میشود.

میتوان گفت که تینر فوری یکی از محبوب ترین مواد تمیز کننده برد های الکترونیکی است .

این محلول به خاطر قیمت مناسب و خاصیت پاک کنندگی بالا این محبوبیت را بدست آورده است.

تینر فوری به انواع مختلفی مثل : 10000-12000-15000- 20000 – 30000 – 40000 – 60000 در بازار موجود است که برای تمیز کردن برد های الکترونیکی ، تینر فوری های 10000 و 12000 و 15000 مناسب هستند .

تینر فوری بسیار مشتعل است پس در استفاده و نگهداری از آن همیشه ایمنی را رعایت کنید .

نحوه استفاده از تینر فوری برای تمیز کردن برد های الکترونیکی :

مقداری تینر فوری را بر روی سطح PCB اسپری کنید و به کمک مسواک یا فرچه محل های کثیف شده را تمیز کنید . دقت کنید که تینر فوری خاصیت حل کنندگی بالایی دارد و میتواند به چاپ سولدر PCB ها آسیب بزند ، پس بهتر است بعد از تمیز کردن برد بهتر است با یک دستمال رطوبت های باقی مانده از تینر فوری را خشک کنید.

---

4.4 اسپری های تمیز کننده برد های الکترونیکی

برای تمیز کردن برد های الکترونیکی ، علاوه بر محلول های مختلف ، اسپری هایی نیز تولید شده که مخصوص شستشوی برد های الکترونیکی هستند .

این اسپری ها به اسپری خشک نیز معروف هستند و در برند های مختلف در بازار ایران موجود است.

نحوه استفاده از اسپری های تمیز کننده برد های الکترونیکی :

مقداری را بر روی سطح برد اسپری کرده و به کمک یک مسواک یا فرچه محل های کثیف را بکشید تا تمیز شوند.

دقت کنید که این اسپری ها آسیب کمتری نسبت به تینر یا جوش شیرین به برد میزنند و گزینه مناسبی برای تمیز کردن برد های الکترونیکی هستند.

---

4.5 آب مقطر یا آب دیونیزه ( یون زدایی شده )

آب مقطر یا آب واچکیده یا آب دیونیزه آبی است که ناخالصی آن به شیوه تقطیر گرفته شده باشد.

بسیاری افراد آب مقطر را به آب معمولی ترجیح میدهند زیرا فاقد یون هایی است که جریان الکتریکی را هدایت می کنند. بنابراین، برد مدار شما را تخریب نمی کند

نحوه استفاده از آب مقطر برای تمیز کردن برد های الکترونیکی :

مقداری آب مقطر را بر روی برد الکترونیکی اسپری کنید سپس به کمک یک مسواک یا فرچه تمام سطح برد را مخصوصا محل کثیفی ها را فرچه بکشید تا کثیفی ها از بین برود .

این آب دیر تبخیر میشود پس بهتر است بعد از شستشو به کمک یک دستمال برد را خشک کنید.

---

4.6 فشار هوا

هوای فشرده یک روش بدون اختلال برای پاکسازی گرد و غبار انباشته شده بر روی سطوح و درون وسایل الکترونیکی است .

از فشار هوا فقط میتوان برای از بین بردن گرد و غبار روی سطح برد الکترونیکی استفاده کرد و اگر کثیفی ایجاد شده از روغن فلاکس یا لحیم کاری داشته باشید را نمیتوان با فشار هوا تمیز کرد.

نحوه استفاده از فشار هوا برای تمیز کردن برد های الکترونیکی :

برای استفاده از فشار هوا حتما برد را به هوای آزاد برده و سپس فشار باد را بر روی آن بگیرید .

دقت کنید که فشار هوا ممکن است به فلت ها ، LCD ها و قطعات حساس آسیب وارد کند.

بعد از گرفتن فشار هوا بر روی سطح برد الکترونیکی ، به کمک یک فرچه باقیمانده گرد و غبار روی مدار را تمیز کنید.

---

4.7 دستگاه شستشو دهنده آلتراسونیک

یکی دیگر از ابزار ها و دستگاه های مناسب برای تمیز کردن برد های الکترونیکی ، استفاده از دستگاه التراسونیک است.

دستگاه التراسونیک دارای یک مخزن بوده که داخل آن مواد شوینده و برد های الکترونیکی قرار میگیرند . سپس دستگاه به کمک ایجاد ارتعاش در محلول داخل مخزن ، باعث میشود تا مولکول های محلول با سرعت خیلی زیاد و در ابعاد کوچک لغزش کنند و جا به جا شوند . این جنب و جوش ملکول های محلول باعث میشود تا کثیفی های برد ، تمیز شوند.

محلول داخل این مخزن مدل های مختلفی دارد ، هم محلول های آماده مخصوص این دستگاه و هم محلول های دیگر مثل الکل ایزوپروپیل و…

---

4.8 فرچه ، برس و مسواک های تمیز کننده برد های الکترونیکی

قطعا پرکاربرد ترین و مهم ترین ابزار برای تمیز کردن برد های الکترونیکی ، مسواک و فرچه و… هستند .

همانطور که متوجه شدید در اکثر روش ها و مواد های قبلی که توضیح داده شد ، علاوه بر محلول های تمیز کننده ، از یک مسواک و فرچه هم استفاده میشد.

فرچه ها در مدل ها و سایز های مختلف وجود دارند که میتوانید برای تمیز کردن برد های الکترونیکی از آنها استفاده کنید .

نکته قابل توجه اینجاست که باید چند نوع فرچه مخصوص داشته باشید ، فرچه ای برای تمیز کردن روغن لحیم و فلاکس ،  فرچه ای برای تمیز کردن گرد و غبار و… . به این دلیل باید از چند نوع فرچه استفاده کنید چون فرچه ای که با آن روغن لحیم را پاک میکنید ، چرب شده است و نمیتواند به خوبی گرد و غبار را برای شما پاک کند ، و یا فرچه ای که برای گرد و غبار استفاده میکنید ، اگر برای پاک کردن روغن استفاده کنید ، چرب میشود و دیگر مناسب استفاده برای گرد و غبار نیست.

---

4.9 پاک کننده های خانگی

پاک کننده های خانگی متفاوتی وجود دارد که میتوانید از آنها برای تمیز کردن برد های الکترونیکی کمک بگیرید.

می توانید از یک پاک کننده بدون فسفات برای تمیز کردن برد مدار خود استفاده کنید

اگرچه فسفات ها عوامل خوبی برای جلوگیری از خوردگی هستند و دارای خواص پاک کنندگی مفیدی هستند ، اما این مواد چون پس از شستشو به طور کامل از بین نمیروند و خاصیت ماندگاری روی اجسام را دارند ، میتواند به برد های الکترونیکی شما آسیب برساند .

اگر چه جدیدا تولید کنندگان مواد شستشو دهنده در جهان کم کم محصولات خود را بدون فسفات تولید میکنند، اما باز هم مواد پاک کننده خانگی زیادی هستند که همچنان با ترکیب فسفات ساخته میشوند.

بعضی از پاک کننده های خانگی عبارتند از : گاز پاک کن ، مایع ظرفشویی ، اسپری های چربی زدا ، اسپری های پاک کننده سطوح و…

---

4.10 پارچه های میکروفایبر

پارچه و دستمال هم یکی از مهم ترین چیز ها برای تمیز کردن برد های الکترونیکی است.

بهتر است برای تمیز کردن برد های الکترونیکی از پارچه های بدون پرز یا پارچه های میکروفایبر استفاده کنید.

---

4.11 فر،آوون یا خشک کن

اگر چه روش های گوناگونی برای تمیز کردن برد های الکترونیکی وجود دارد ، اما همه این روش ها نمیتوانند تمام کثیفی ها را پاک کنند و در بعضی موارد که از پاک کندده های مثل تینر یا الکل یا اسپری های تمیز کننده و…استفاده میکنید زیر بعضی از آی سی ها و قطعات که جریان هوا به خوبی عبور نمیکند، این محلول ها خشک نمیشوند و باید آنها را خشک کرد در غیر این صورت به PCB و قطعات آسیب میزنند .

استفاده از آوون ، یا هیتر هویه که بتواند به مدار الکترونیکی حرارت بدهد ، میتواند این مشکل را رفع کند و تمام سطح برد را خشک کند.

---

4.12 بخارشو

اگر برد های الکترونیکی را بخواهید به صورت دستی تمیز کنید ، خواهید دید که با فرچه و محلول های تمیز کننده مختلف به همه نقاط برد الکترونیکی دسترسی ندارید و به طور مثال زیر پردازنده ها و آی سی های معمولا دسترسی خوبی ندارند و نمیتوان آنها را تمیز کرد به همین منظور میتوانید مقداری محلول را بخار کنید و با بخار محلول پاک کننده بر را شستشو دهید .

بخار میتواند به تمام نقاط برد الکترونیکی دسترسی داشته باشد . و به راحتی میتواند به همه جا نفوذ کند ، اما توجه داشته باشید که حتما باید تمام این بخار و مایعات را از روی برد الکترونیکی خشک کنید.

 

---

5. راهنمای گام به گام نحوه تمیز کردن برد های الکترونیکی با یک روش متفاوت!!

1. کانکتور های متصل به برد الکترونیکی را جدا کنید و اگر قطعه ای بر روی برد وجود دارد که برای دسترسی بهتر به برد نیاز دارید تا آنها را دمونتاژ کنید این کار را با نهایت دقت انجام دهید و اگر با برد الکترونیکی و کانکتور های آن آشنا نیستید ، حتما قبل از دمونتاژ ، از آنها عکس برداری کنید . همچنین تمامی قطعاتی که با برخورد آب آسیب میبینند را دمونتاژ کنید ، مثل : LCD سون سگمنت ، بازر و…
2. با مخلوط کردن جوش شیرین با آب مقطر یک محلول پاک کننده برد های الکترونیکی بسازید . با مقادیر : یک پیمانه آب مقطر و نصف پیمانه جوش شیرین . این دو ماده را با هم خوب مخلوط کنید تا مقداری غلیظ شود.
3. مخلوط را به کمک یک فرچه و مسواک بر روی سطح برد الکترونیکی بکشید و قسمت هایی که خوردگی هم دارد را با ملایمت بیشتر چند بار بکشید و سپس به مدت 30 دقیقه بگذارید تا محلول بر روی برد خشک شود.
4. بعد از خشک شدن مخلوط ، برد را به خوبی با آب مقطر بشویید.
5. حالا یک پاک کننده خانگی بدون فسفات را بر روی برد الکترونیکی به کمک یک فرچه یا مسواک بکشید و بگزارید به مدت 15 دقیقه بماند. سپس تمام برد را به کمک مسواک و فرچه و آب مقطر شستشو دهید تا پاک کننده های خانگی کاملا از بین بروند.
6. از یک حوله بدون پرز یا پارچه های میکروفایبر برای خشک کردن برد الکترونیکی استفاده کنید.
7. سپس آوون یا فر را روشن کنید و در دمای 170 درجه سانتی گراد آن را خاموش کنید و برد الکترونیکی را داخل آن به مدت تقریبا 3 ساعت قرار دهید تا به خوبی تمام رطوبت های موجود در برد گرفته شود.
8. دوباره قطعات دمونتاژ شده را مونتاژ کنید و برد را تست کنید.

---

6. نحوه تمیز کردن برد های الکترونیکی که آب خورده اند  و رطوبت دارند

معمولا تمیز کردن برد های الکترونیکی که بر اثر اتفاق خیس شده اند ، با بقیه برد ها فرق میکند مخصوصا اگر این برد الکترونیکی در حال کارکردن بوده است.

6.1 ابزار های مورد نیاز 

• الکل ایزوپروپیل 90 درصد
• آب مقطر یا دیونیزه
• یک فرچه یا مسواک نرم
• سشوار

6.2 مراحل تمیز کردن برد های الکترونیکی مرطوب

در اولین مرحله باید سریعا منبع تغذیه برد را قطع کنید ، حالا منبع تغذیه میتواند دو شاخه برق باشد ، میتواند سوکت آداپتور باشد یا حتی باتری

چون وقتی مایعات با الکتریسیته در ارتباط باشند باعث ایجاد اتصالی میشوند و این اتصالی میتواند برد الکترونیکی را بسوزاند

در دومین مرحله اگر دستگاه مثلا تلفن همراه دارای باتری است و دسترسی به باتری آن ندارید ، سریعا آن را خاموش کنید و سعی در روشن کردن برد الکترونیکی نداشته باشید.

در مرحله سوم برد و دستگاهی که بر روی آن مایعات ریخته بچرخانید تا آب ها به سمت زمین ریخته شودند و مایعات بیشتری به داخل برد نفوذ نکند.

هرگونه اتصالات به برد را جدا کنید تا مایعات را بتوان راحت تر تخلیه کرد .  LCD ها و قطعات حساس به رطوبت را جدا کنید.

پارچه ای را بر روی مایعات قابل مشاهده قرار دهید تا جذب پارچه شود و به هیچ عنوان پارچه را بر روی برد نکشید تا رطوبت بر روی برد کشیده نشود . تا جایی که میتوانید مایعات را با پارچه جذب کنید

مایعات باقی مانده را به کمک فرچه یا مسواک به سمت خارج از برد هدایت کنید ، سپس به کمک فشار هوا آب باقی مانده بر روی برد الکترونیکی را از نزدیک ترین حاشیه برد  تخلیه کنید.

برد الکترونیکی را سپس با آب دیونیزه شستشو دهید تا اگر مایعات چسبناکی بر روی برد باقیمانده باشد پاک شود ، سپس به کمک یک پارچه بدون پرز برد الکترونیکی را خشک کنید.

چند ساعتی بگذارید تا رطوبت ها کاملا خشک شوند ، میتوانید از آوون یا فر هم برای این کار استفاده کنید . اما مراقب باشبد تا با حرارت دادن به برد الکترونیکی آسیب وارد نکنید.

سپس قطعات و کانکتور هایی که جدا کردید را متصل کنید و تغذیه برد را متصل کنید .

( بهتر است در این مرحله از یک آمپر متر برای اندازه گیری جریان مصرفی برد الکترونیکی کمک بگیرید تا اگر جریان بالا تر از حد استاندارد بود فورا تغذیه را قطع کنید و برد را به تعمیر گاه ببرید.)

---

7. تمیز کردن فلاکس های لحیم کاری از برد های الکترونیکی

هنگامی که لحیم کاری انجام میشود بر روی پد ها مقداری روغن فلاکس که در داخل سیم لحیم وجود داشته جمع میشود که زرد رنگ است و خشک شده است، البته وقتی برد الکترونیکی به دست شما میرسد باید تمام این روغن فلاکس های لحیم کاری توسط تولید کننده از بین رفته باشند ، به هر حال اگر کثیفی ها همیشه هستند .

برای تمیز کردن آنها یک فرچه بردارید و آن را آغشته با الکل ایزوپروپیل کنید ، سپس بر روی محل هایی که روغن فلاکس لحیم کاری وجود دارد بکشید تا از بین بروند.

بعد از اینکه به خوبی با فرچه تمیز کردید ، محل مورد نظر را با یک دستمال بدون پرز تمیز و خشک کنید.

8. خوردگی برد های الکترونیکی

PCB ها و مدارات الکترونیکی فاقد چاپ سولدر یا چاپ سبز به شدت در برابر خوردگی حساس هستند و یکی از مهم ترین دلایل خرابی در این نوع برد های الکترونیکی است.

خوش بختانه علل خوردگی برد های الکترونیکی شناخته شده هستند و رسیدگی به آنها میتواند عملکرد برد و مدار الکترونیکی را افزایش دهد.

8.1 علل خوردگی برد های الکترونیکی

هنگامی که اکسیژن با سطح مسی برد تماس برقرار میکند ، باعث اکسید شدن سطح مس میشود و خواص الکتریکی آن را تحت الشعاع قرار میدهد.

به طور کلی اکثر مردم به قطعات اکسید شده ، زنگ زده میگویند که پوست فلز کنده شده و به تدریج اندازه فلز کاهش می یابد. با این حال کل فرآیند خوردگی نامیده میشود.

فلزات دارای نرخ خوردگی متفاوتی با یکدیگر هستند.برخی از آنها در برابر خوردگی مقاوم هستند ، اما فلزاتی هستند که در برابر خوردگی مقاوم نیستند . به عنوان مثال آلیاژ مس در برابر خوردگی مقاومت بیشتری دارند. در صورتی که سرب مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد.

انواع مختلفی از خوردگی بر اساس ریشه و نوع زنگ زدگی وجود دارد:

• خوردگی های عمومی ( در فرِسییآیند تولید )
• خوردگی های موضعی ( خط و خراش های کوچک)
• خوردگی گالوانیک یا دو فلزی ( هنگامی که دو نوع فلز با خواص الکتروشیمیایی متفاوت در کنار یکدیگر هستند )
• خوردگی دندریت الکترولیتی ( حل شدن یون های فلزی به خاطر پتانسیل الکتریکی )
• خوردگی بین دانه ای IGA (خوردگی بین مرز دانه یا مرز کریستال های مجاور با یکدیگر)
• خوردگی فرسایشی ( در اثر تنش مکانیکی و حرکات مکرر سطحی )
• خوردگی ترک خوردگی SCC ( ترک خوردگی فلز بر اثر تنش های کششی یا ضربه ای)
• خوردگی جریان الکتریکی( خوردگی و آسیب به علت عبور جریان)
• خوردگی آلیاژ زدایی یا جدایشی ( ابعاد فلز تغییر نمیکند اما استحکام و خواص هدایت الکتریکی آن کم میشود)
• خوردگی در دمای بالا یا به اصطلاح خوردگی دما بالا ( خوردگی بر اثر افزایش دما)

8.2 نحوه جلوگیری از خوردگی برد های الکترونیکی

همانطور که توضیح داده شد خوردگی ها عوامل گوناگونی دارند ، اما مهم ترین علت خوردگی به خاطر اکسیژن و رطوبت است.

برای جلوگیری از خوردگی برد های الکترونیکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمیز کردن برد های الکترونیکی از هرگونه فلاکس و روغن لحیم
• برد ها و مدارات الکترونیکی خود را همیشه سعی کنید از رطوبت دور نگه دارید.
• برد های الکترونیکی را همیشه در محفظه نگه داری کنید و کنش های مکانیکی / فرسایشی را به حداقل برسانید.
• سطح برد های الکترونیکی را با یک لایه چاپ سبز یا چاپ محافظ بپوشانید.

---

9. اقدامات ایمنی و پیشگیرانه در هنگام کار با برد های الکترونیکی

• هنگام تمیز کردن برد های الکترونیکی سعی کنید با دقت این کار را انجام دهید تا از صدمات نا خواسته به برد و قطعات جلوگیری کنید.
• هنگام تمیز کردن برد های الکترونیکی ، منابع تغذیه آنها را جدا کنید.
• تا خشک نشدن محلول های پاک کننده منبع تغذیه برد را وصل نکنید.
• از دست کش و ماسک و تجهیزات ایمنی استفاده کنید .

---

نتیجه گیری

در این مقاله با انواع و اقسام الاینده های برد های الکترونیکی و نحوه بر طرف کردن آنها اشنا شدید.

همچنین با انواع پاک کننده ها آشنا شدید و نحوه کار کردن با آنها را یاد گرفتید.

برای افزایش طول عمر و بازدهی بهتر مدارات الکترونیکی بهتر است آنها را هر چند وقت یکبار سرویس کنید تا عملکرد پایداری در طولانی مدت به شما ارائه بدهند.

---

شرکت مرصا میتواند به شما در زمینه های مختلفی خدمات بدهد از قبیل :

• طراحی و تولید صفر تا صد مدارات الکترونیکی
• مونتاژ SMD و THT دستی و ماشینی
• خدمات تولید PCB
• تامین قطعات
• و….