چرا لحیم نمی چسبد؟ دلایل مهم آن + نکات ضروری
لحیم کاری، فرآیندی حیاتی در اتصال قطعات الکترونیکی و فلزی است که با استفاده از فلز لحیم به عنوان ماده اتصال دهنده انجام می شود. با این حال، گاهی اوقات ممکن است لحیم به درستی به سطح مورد نظر نچسبد و اتصالی نامطلوب در فرایند و خدمات مونتاژ برد ایجاد کند. اینکه چرا لحیم نمی چسبد می تواند دلایل متعددی همچون دمای نامناسب، انتخاب نامناسب مواد، اشکالات مربوط به هویه و آلودگی سطح داشته باشد که در این مقاله به بررسی جامع آن ها خواهیم پرداخت.
علت نچسبیدن لحیم چیست؟
عوامل متعددی می توانند در نچسبیدن لحیم به سطح مورد نظر نقش داشته باشند. این عوامل عبارتند از:
- سطح اکسید شده یا آلوده
- استفاده اشتباه از ماده فلاکس
- تغییرات ناگهانی دما
- وجود رطوبت در سیم
- دمای نامناسب هویه
- عدم تطابق آلیاژ
- عدم تجربه و تکنیک اشتباه
- نوع لحیم
- وجود مواد کثیف و آلودگی در سیم لحیم
1.آلودگی سطح و اکسیده شدن؛ مهم ترین علل عدم چسبندگی لحیم
یکی از دلایل اصلی عدم چسبندگی و آنکه چرا لحیم نمی چسبند، وجود آلودگی یا اکسیداسیون بر روی فلز است. اگر قطعاتی که قصد لحیم کردن آن ها را دارید، دارای چربی، گرد و غبار یا لایه اکسید باشند، لحیم نمی تواند به درستی به آن ها متصل شود. برای رفع این مشکل، باید سطوح را قبل از لحیم کاری به دقت تمیز کرد. استفاده از الکل ایزوپروپیل یا سنباده زدن می تواند به حذف آلودگی ها و لایه های اکسید کمک کند و اتصال لحیم را بهبود بخشد.
2.استفاده اشتباه از روغن لحیم یا فلاکس (flux)
یکی از مهم ترین موادی که در لحیم کاری استفاده می شود، روغن لحیم می باشد. اگر برای شما سوال شده است که روغن لحیم چیست باید گفت روغن لحیم یا فلاکس ماده ای حیاتی بوده و با از بین بردن اکسیدهای سطح فلز، چسبندگی لحیم را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد. اگر نمی دانید لحیم چرا نمی چسبد ، باید گفت نیاز است بدانید که استفاده نکردن از فلاکس یا استفاده ناکافی از آن، می تواند مانع از جاری شدن صحیح لحیم شود.
3.تغییرات ناگهانی دما
تغییرات ناگهانی دما می تواند باعث ایجاد ترک و نقاط ضعف در سیم لحیم شود که در نتیجه کیفیت لحیم کاری را کاهش داده و یکی از علل چرا لحیم نمی چسبد شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید دما را به طور پیوسته کنترل کرد تا از ایجاد تنش های حرارتی در سیم لحیم جلوگیری شود.
4.وجود رطوبت در سیم
وجود رطوبت در سیم لحیم باعث شده که یک پوسته روی سطح آن ایجاد شود و از چسبندگی لحیم جلوگیری می کند. برای جلوگیری از این اتفاق نیاز است بدانید که محیط نگهداری آن باید محیط خشک و دور از تغییرات دمایی باشد.
5.دمای نامناسب هویه
برای لحیم کاری ایده آل، دمای هویه باید در محدوده ۳۵۰ تا ۴۰۰ درجه سانتی گراد باشد. اطمینان حاصل کنید که از هویه با توان مناسب استفاده می کنید و دمای آن را به درستی تنظیم کرده اید تا از چسبندگی کامل لحیم به سطح کار اطمینان حاصل شود.
6.عدم تطابق آلیاژ؛ مهم ترین دلیل نچسبیدن لحیم
یکی از عوامل کلیدی در لحیم کاری موفق، تطابق آلیاژها است. به این معنی که آلیاژ لحیم باید با آلیاژ قطعاتی که می خواهید به هم متصل کنید، سازگار باشد. اگر آلیاژها با هم مطابقت نداشته باشند، لحیم نمی تواند به خوبی به سطوح فلز بچسبد و اتصال محکمی ایجاد کند. برای مثال، لحیم قلع-سرب برای لحیم کاری مس و فولاد مناسب است، اما برای آلومینیوم مناسب نیست.
7.عدم تجربه و تکنیک اشتباه
لحیم کاری یک مهارت ظریف است که نیازمند تمرین و دقت است. افراد تازه کار ممکن است با مشکلاتی مانند گرمای ناکافی، استفاده نادرست از فلاکس، یا عدم تمیز کردن صحیح سطوح مواجه شوند. این اشتباهات می تواند منجر به اتصالات ضعیف یا عدم چسبندگی لحیم شود. به ویژه در مونتاژ برد SMD، که قطعات بسیار کوچک و حساس هستند، دقت و ظرافت بیشتری مورد نیاز است.
8.انتخاب نوع نامناسب لحیم؛ از عوامل و علت نچسبیدن لحیم
انتخاب نوع لحیم مناسب یکی از عوامل حیاتی در فرایند لحیم کاری است که می تواند به طور مستقیم بر کیفیت اتصال و چسبندگی لحیم تاثیر بگذارد. در صورتی که از لحیم نامناسب با جنس قطعات مورد لحیم کاری استفاده شود، لحیم به خوبی به سطح فلز نمی چسبد و اتصال ضعیف یا ناپایدار ایجاد می شود.
9.وجود مواد کثیف و آلودگی در سیم لحیم
از عوامل مهم دیگر برای آنکه چرا لحیم نمی چسبد، وجود مواد کثیف و آلودگی بر روی سیم لحیم است. این مواد می توانند شامل روغن، گرد و غبار، اکسیدها یا سایر ذرات خارجی باشند که مانع از ایجاد اتصال مناسب بین لحیم و سطح فلز می شوند.
نکات ضروری برای چسبیدن لحیم
- سطح را تمیز کنید: قبل از لحیم کاری، مطمئن شوید که سطوح قطعات و سیم لحیم عاری از هرگونه آلودگی، چربی یا اکسیداسیون باشد.
- هویه را گرم کنید: دمای هویه باید برای نوع لحیم و قطعات مورد استفاده مناسب باشد تا لحیم به درستی ذوب شود.
- از فلاکس استفاده کنید: فلاکس به پاکسازی اکسیدها کمک می کند و جریان لحیم را بهبود می بخشد.
- قطعات را گرم کنید: قبل از افزودن لحیم، قطعات مورد نظر را با هویه گرم کنید.
- لحیم را اضافه کنید: لحیم را به محل اتصال قطعات گرم شده بزنید تا ذوب شده و به خوبی پخش شود.
- مقدار مناسب لحیم استفاده کنید: نه خیلی کم و نه خیلی زیاد لحیم استفاده کنید تا اتصال قوی و تمیز ایجاد شود.
- اجازه دهید خنک شود: پس از لحیم کاری، اجازه دهید اتصال بدون حرکت خنک شود تا ساختار محکمی پیدا کند.
- نوک هویه را تمیز نگه دارید: نوک هویه را به طور مرتب تمیز کنید تا از اکسید شدن آن جلوگیری شود و انتقال حرارت به خوبی انجام شود.
- از لحیم مناسب استفاده کنید: نوع لحیم را با توجه به جنس قطعات و کاربرد مورد نظر انتخاب کنید.
نتیجه گیری؛ چرا لحیم نمی چسبد
چرا لحیم نمی چسبد؟ به طور خلاصه، عدم چسبندگی لحیم می تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله آلودگی سطح، دمای نامناسب، استفاده از مواد نامرغوب و اشکالات مربوط به هویه باشد. برای جلوگیری از این مشکل، تمیز کردن دقیق سطوح، استفاده از فلاکس مناسب، تنظیم دمای صحیح و استفاده از تجهیزات با کیفیت ضروری است.
در صورت نیاز به خدمات تخصصی در زمینه مونتاژ برد و SMD، مجموعه مرصا با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته و کادری مجرب، آماده ارائه خدمات با کیفیت بالا به شما عزیزان است. این مجموعه با ارائه خدماتی نظیر جانمایی دقیق قطعات، لحیم کاری حرفه ای و تست نهایی، اطمینان خاطر را در زمینه مونتاژ بردهای الکترونیکی برای شما فراهم می کند.
سوالات متداول دلایل عدم چسبندگی لحیم
چگونه سطح فلز را برای لحیم کاری تمیز کنیم؟
استفاده از الکل ایزوپروپیل، استفاده از سنباده نرم و استفاده از پاک کننده های مخصوص لحیم کاری
فلاکس (روغن لحیم) چه نقشی در لحیم کاری دارد؟
تمیز کردن سطح فلز از اکسیدها، جلوگیری از اکسیداسیون مجدد، بهبود جریان لحیم مذاب و افزایش رطوبت برد
چگونه می توان از اکسیداسیون سطح فلز جلوگیری کرد؟
استفاده از فلاکس مناسب، لحیم کاری سریع پس از تمیز کردن سطح و نگهداری قطعات در محیط خشک و تمیز