آموزش کامل تست قطعات smd با ابزارهای مختلف
عملکرد صحیح اجزای مختلف برد الکتریکی در پیشگیری از بروز خرابی های بعدی تاثیر گذار است و به همین علت تست قطعات smd اهمیت زیادی دارد. برای بررسی سلامت اجزای الکتریکی ابتدا باید دستگاه را از برق کشیده و پوشش برد را جدا کنید؛ سپس با دنبال کردن آموزش تست قطعات الکترونیکی smd مانند خازن، مقاومت و ترانزیستور، عملکرد مدار را بررسی نمایید.
اهمیت تست کردن قطعه های برد SMD
به دلیل استفاده از بردهای اس ام دی در مدارهای چاپی، تست قطعات یکی از مراحل کلیدی مونتاژ برد smd می باشد. برخی از دلایل مهم بودن سلامت اجزای مختلف در این بردها در اینجا آمده است.
- پیشگیری از خرابی بیشتر: در صورتی که یکی از قطعات برد smd دچار خرابی شود، می تواند روی عملکرد دیگر اجزا نیز اثر بگذارد؛ در نتیجه وجود ایراد در آنها باعث بروز خرابی دیگر قطعات و هزینه های بیشتر خواهد شد.
- عملکرد صحیح سیستم: اگر قطعات اس ام دی دارای نقص فنی باشند، می توانند در نتیجه نهایی سیستم و کارکرد صحیح دستگاه های الکتریکی تاثیر گذار باشند.
- حساسیت بالای قطعات: از آنجایی که قطعات SMD در ابعاد بسیار کوچک تولید می شوند، کاربردهای متنوع و حساسی را برعهده دارند؛ به همین علت سلامت اجزای مختلف آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
مراحل تست قطعه های الکتریکی smd در مدار
برای اینکه بتوانید تست قطعات smd را برای اجزای مختلف برد الکتریکی را به کمک مولتی متر انجام دهید، لازم است آموزش تست قطعات الکترونیکی smd را به کمک مراحل زیر دنبال کنید.
1. اتصال پراب به مولتی متر
برای تست قطعات اس ام دی، ابتدا پراب یا سیم رابط مولتی متر را به شکلی صحیح وصل کنید. هنگام اتصال دقت داشته باشید پروب قرمز رنگ سر مثبت است که باید به دوشاخه مولتی متر قرمز رنگ متصل شود. سیم مشکی نیز مربوط به سر منفی است؛ آن را در قسمت دوشاخه مشکی رنگ وارد کنید.
2. انتخاب عملکرد مولتی متر
در این مرحله باید انتخاب نمایید می خواهید چه چیزی را اندازه گیری کنید. ولتاژ جریان ac یا dc یا اندازه گیری مقاومت قطعه الکتریکی، باید براساس نیاز شما در تست قطعات smd و سلامت آنها انجام شود.
3. دسترسی به برد مدار smd
برای بررسی قطعات الکتریکی در بردهای اس ام دی، دستگاهی که برد مورد نظر شما در آن قرار دارد را از برق کشیده و محفظه روی برد را بردارید؛ سپس بدون لمس هیچ یک از قطعات، دستگاه را مجددا به منبع وصل کنید.
4. تست قطعات مورد نظر
در این مرحله از تست قطعات smd، هریک از قطعه های الکترونیکی مورد نظر خود در مدار را با توجه به ویژگی های آن تست کنید. در حالت کلی پراب مثبت (قرمز رنگ) به نقطه تست و سر منفی (مشکی) به نقطه مشترک یا زمین وصل می شود.
5. بازگشت به حالت اولیه
پس از تست قطعات smd و اطمینان از صحت عملکرد قطعه های الکتریکی موجود در مدار، امیتر را خاموش نمایید. دستگاه را مجددا از منبع تغذیه جدا کرده و بعد از جایگذاری محفظه روی مدار تست شده، برق را مجددا وصل نمایید تا دستگاه آماده به کار شود.
آموزش تست قطعات الکترونیکی smd
بدانید در حالت کلی، احتمال بروز خرابی در خازن ها و مقاومت ها بسیار بیشتر از دیگر اجزا می باشد؛ زیرا این قطعه ها عموما در قسمت جلویی برد الکترونیکی قرار دارند و ممکن است با اعمال ولتاژ بیش از حد مجاز، دچار خرابی شوند. IC ها نیز با احتمال بسیار کمتری دچار خرابی خواهند شد. در اینجا به بررسی نحوه تست قطعات smd در مدار الکتریکی می پردازیم.
1. تست مقاومت smd
مقاومت ها در صورتی که دچار خرابی شوند، معمولا از مدار باز می شوند و به راحتی قابل تشخیص هستند؛ ولی برای برای تست مقاومت در قطعات smd و اطمینان از صحت عملکرد آن به کمک مولتی متر، می توانید مراحل ساده زیر را دنبال کنید.
- مولتی متر را روی حالت مقاومت قرار دهید.
- نقاط اتصال مقاومت مورد نظر را با کلیپ مولتی متر یا شماره تماس دهید.
- مقدار مقاومت نمایش داده توسط مولتی متر را بررسی نمایید.
- در صورتی که مقدار نمایش داده شده توسط مولتی متر با مقادیر درج شده بر روی مقاومت smd تطابق داشته باشد، قطعه سالم است.
2. تست ترانزیستور اس ام دی
به منظور بررسی سلامت ترانزیستورهای smd در مدارهای الکتریکی، باید به نوع آن توجه داشته باشید. در اینجا به بررسی شیوه تست ترانزیستورهای pnp و npn می پردازیم.
ترانزیستور pnp مدارهای smd
- پراب مثبت مولتی متر را به پایه امیتر وصل نمایید.
- سر منفی مولتی متر را به پایه بیس متصل کنید.
- در صورت مشاهده افت ولتاژ در حدود 0.6 تا 0.7 ولت، ترانزیستور سالم است.
- اگر افت ولتاژ تفاوت قابل توجهی داشت، ترانزیستور smd خراب می باشد.
ترانزیستور npn در مدار smd
- سر مثبت مولتی متر را به پایه بیس متصل کنید.
- پراب منفی مولتی متر را به پایه امیتر وصل نمایید.
- اگر افت ولتاژی به مقدار 0.6 الی 0.7 ولت مشاهده کردید، ترانزیستور سالم می باشد.
- در صورتی که تفاوت افت ولتاژ زیاد بود، قطعه دچار خرابی شده است.
3. نحوه تست خازن smd
در خوشبینانه ترین حالت، خرابی خازن با جدا شدن آن از مدار همراه خواهد بود؛ ولی در صورتی که این مشکل با نگاه کردن قابل تشخیص نباشد، شما می توانید با هریک از روش های زیر تست خازن اس ام دی را انجام دهید.
تست خازن با مقاومت معادل
بهترین روش تست خازن در تست قطعات smd مدار، اندازه گیری مقاومت معادل (ESR) آن است. پس از استفاده طولانی از خازن در برد، مقدار مقاومت داخلی آن افزایش می یابد. شما می توانید به سادگی با استفاده از موچین هوشمند، خازن smd را تست کنید.
بررسی خازن smd با مولتی متر
پیش از استفاده مولتی متر، یک پایه از خازن را از مدار خارج کرده و اطمینان حاصل کنید که خازن بدون بار است. سپس به کمک مراحل زیر تست قطعه SMD را انجام دهید.
- سلکتور را روی حالت سنجش خازن قرار دهید.
- محدوده ظرفیت خازنی مولتی متر را روی بازه ای بیشتر از ظرفیت خازن بگذارید.
- پراب قرمز رنگ (مثبت) را به پایه مثبت خازن وصل کنید.
- سر سیاه مولتی متر (منفی) را به پایه منفی خازن بزنید.
- اگر خازن قطب مثبت و منفی ندارد، اتصال دو پایه مولتی متر قانون خاصی نخواهد داشت.
تست کردن خازن اس ام دی با LCR متر
بهترین ابزار برای تست خازن SMD، استفاده از دستگاه ال سی آر متر است. این وسیله دقت بسیار بالایی دارد و با استفاده از آن می توانید فرکانس مورد نظر خود را تعیین کنید. برای بررسی سلامت خازن ها در تست قطعات smd، توصیه می شود دو نکته زیر را در نظر داشته باشید.
- خازن الکترولیت با ظرفیت بالا: از کمترین فرکانس ممکن استفاده کنید.
- خازن ظرفیت پایین: بیشترین بازه فرکانسی را انتخاب نمایید.
تست IC ها در برد اس ام دی
متاسفانه روش کلی یا دستگاهی برای بررسی سلامت ic ها در تست قطعات smd وجود ندارد.احتمال ایراد داشتن این قطعه الکتریکی در برد smd بسیار پایین است؛ ولی شما می توانید با استفاده از بررسی های فیزیکی و شیوه های کمکی زیر، احتمال خرابی آی سی ها را کاهش دهید.
- بررسی میزان داغ شدن آی سی
- کمک گرفتن از تست ولتاژ
- استفاده از تست بوق
- تست دیود برای برخی IC ها
تست قطعات smd در برد الکتریکی
برای بررسی سلامت عملکرد بردهای اس ام دی، ابتدا مولتی متر را راه اندازی نمایید؛ سپس دستگاه مربوطه را از برق کشیده و پوشش مدار را جدا کنید. برای تست قطعات الکتریکی smd، خازن را با LCR متر یا ESR بررسی نمایید. مقاومت و ترانزیستور نیز با استفاده از مولتی متر قابل عیب یابی هستند؛ ولی در صورت خرابی ic ها، باید از روش های مختلفی مانند تست بوق، دیود و… کمک بگیرید.
یکی از بهترین ارائه دهندگان انواع بردهای smd و مدارهای چاپی، مرصا الکترونیک است که می توانید از آن کمک بگیرید.
سوالات متداول اجزای مدار smd
چرا نمی توان به کمک اهم متر و مولتی متر خازن smd را در مدار تست کرد؟
تست کردن خازن به کمک خازن متر یا مولتی متر در مدار، نتایج دقیقی را مشخص نمی کند. به دلیل اتصال قطعات گوناگون نتایج را تحت تاثیر قرار داده و مولتی متر مقادیر را به صورت معادل نمایش خواهد داد؛ همچنین خازن در خارج از برد SMD، ممکن است ظرفیت مناسبی را نشان دهد.
آیا تست قطعه های smd اکتیو و پسیو فرق دارد؟
هریک از قطعات مدار الکتریکی با توجه به پایه ها و کاربرد آن، با شیوه های مختلفی می توانند تست شوند.
دستگاه ای اس آر متر چیست؟
یکی از ابزارهای تست خازن، ESR است که به معین مقاومت خازن در بردهای الکتریکی بدون باز کردن آن کمک می کند.
